استاد هادوی تهرانی تاکید کرد: نشست سعی کرده در طول این سال ها سلامت و استقلال و حوزوی بودن خود و اعتقاد خود به جایگاه مرجعیت و رهبری و نظام را نشان دهد و من فکر می کنم کارنامه اش در این جهت کارنامه روشن و درخشانی بوده است.
پایگاه اطلاع رسانی نشست دوره ای اساتید درباره مسائل و مباحث مربوط به نشست گفتگویی صمیمی با استاد دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم حضرت آیت الله هادوی تهرانی، عضو اتاق فکر نشست دوره ای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم انجام داده است که متن بیانات ایشان به این شرح است:
علت و تاریخچه تشکیل نشست دوره ای اساتید
انگیزه اولیه این نشست به اینجا بر می گردد که در سال ۱۳۸۱ مدتی بود زمزمه ای در حوزه شروع شده بود که دروس سطوح عالی تحت برنامه قرار بگیرد یعنی مرکز مدیریت در آن زمان تصمیم گرفته بود بعد از اینکه چند سالی این بحث مطرح بود این کار را اجرایی کند، دوستانی آمدند منزل ما و گفتند مرکز مدیریت تصمیم چنین کاری را دارد و ما می خواهیم با جمعی از اساتید نسبت به این اقدام اعتراض کنیم، اصرار دوستان این بود که من هم در آن جلسه شرکت کنم اما من از شرکت کردن در این جلسه ابا داشتم، یکی از ادله هم این بود که به دوستان هم عرض کردم من چون در سطوح تدریس نمی کنم اگر بخواهم اعتراض کنم که چرا می خواهید سطوح را تحت برنامه کنید معقول نیست چرا که از سال ۷۳ فقط خارج فقه و اصول تدریس می کنم، شما که مدرس سطوح هستید جا دارد که چنین اعتراضی بکنید، اما دوستان اصرار می کردند که شما باشید که این جلسه خیلی به درازا کشید.
بعد از آن مدیریت حوزه جناب آقای حسینی بوشهری با من تماس گرفتند و گفتند یک کاری را می خواهیم انجام دهیم، ظاهرا آقایان اساتید اعتراض دارند و می خواهند برای اعتراض یک جلسه با هم داشته باشیم، بعد فرمودند ما می خواهیم اگر قبول کنید شما هم در این جلسه باشید، بنده عرض کردم آقایان اساتید هم به من گفته بودند ولی من قبول نکردم، ایشان فرمودند شما نماینده ما باشید، گفتم آقایان هم انتظار داشتند که من نماینده آنها باشم.
بعد از اینکه ایشان هم فرمودند من تأملی کردم و قبول کردم که در خدمت آقایان باشم، همین جا میان پرانتز عرض کنم که بعدها این قصه را همان طوری که گفتم خدمت مقام معظم رهبری عرض کردم، بعد آقا با شوخی فرمودند ریشت سفید نشده ریش سفیدی می کنی، گفتیم که چه کنیم.
جلسه صمیمی اساتید با مسئولین مرکز مدیریت حوزه
بعد آن جلسه برگزار شد، دوستانی که در جلسه شرکت کرده بودند حدودا ۲۵ نفر بودند، قبل از جلسه دوستان به عنوان اعتراض نگاه تندی داشتند ولی جلسه که تشکیل شد خیلی با صمیمیت و رفاقت بحث های سازنده ادامه پیدا کرد طوری که همه از روند جلسه خوشحال بودند هم دوستان اساتید و هم مدیریت حوزه و حتی وقتی جلسه منتهی شد به اذان مغرب من از آقای حسینی درخواست کردم که جلو بایستند به عنوان امام و دوستان هم به نشانه حسن نیت اقتدا کردند.
جلسه تمام شد ما رفتیم منزل، آقای حسینی بوشهری با من تماس گرفتند، عین جملات ایشان به بنده این بود که این جلسه بسیار بسیار خوبی بود و جلسه اساتید باید اینگونه باشد که اساتید بتوانند مطالب خود را انتقال دهند، بعد گفتند آن جلسه اساتیدی که ما سالیانه توسط مرکز مدیریت برگزار می کنیم بیشتر تشریفاتی است، این جلسه واقعا محتوایی بود و باید چنین جلساتی تکرار بشود، بعد هم من با ایشان شوخی کردم و گفتم اگر بخواهد چنین جلسه ای تکرار شود باید شام هم بدهید ایشان هم گفتند بله شام هم خدمتتان هستیم.
از طرف دیگر بعد از اینکه جلسه تمام شد تا نماز که چند دقیقه ای فرصت بود چند نفر از دوستان گفتند این جلسه خیلی خوبی بود و خوب است چنین جلساتی ادامه پیدا بکند، حتی بعضی از دوستان هم خیلی عجله داشتند و گفتند اصلا خود این، یک تشکلی شود، عنوان پیدا کند، تابلو بزنیم، ولی من چون طبیعت کند و آرامی دارم به دوستان گفتم عجله نکنید، بعد که به منزل آمدم و با تماس آقای حسینی بوشهری مواجه شدم به ایشان گفتم اتفاقا دوستان هم از این جلسه خوششان آمده بود و مایل بودند این جلسات ادامه پیدا کند، همین زمینه باعث شد که مدتی بعد اولین جلسه رسمی نشست تشکیل شد.
اولین جلسه رسمی نشست دوره‌ای اساتید
در اولین جلسه نشست حدودا کمتر از ۱۰۰ نفر از اساتید محترم دعوت شدند چون به دوستان گفتیم در ابتدای شکل گرفتن چنین کاری مناسب نیست اولش خیلی بزرگ مطرح شود بلکه با جمع کوچکتری شروع می کنیم، اگر دیدیم زمینه است کم کم توسعه می دهیم، در جلسه اول خود آقای حسینی بوشهری هم بود، جلسه اول تشکیل شد و دوستان از شکل گیری چنین جلسه ای خیلی خوشحال بودند و این آغاز کار بود تا امروز که جلسات ما با نزدیک ۸۰۰ نفر از اساتید معظم تشکیل می شود، یعنی در طول این سالها با یک رشد بسیار خوبی مواجه بوده است.
ابتدای شکل گیری این مجموعه احساس یک نیاز در خود حوزه برای تشکیل چنین نشستی بود و کاملا خود جوش شکل گرفت، یعنی هیچ برنامه ریزی از پیش برای ایجاد چنین جلسه ای نبود و در واقع یک بستری به طور طبیعی در حوزه فراهم شده بود، این بستر شکوفا شد، در اثر آن حادثه که بیان کردم و ما دیدیم که فرصت مناسبی است و می شود استفاده کرد.
بنای ما از اول این نشست این بوده و هست که این نشست رنگ و لعاب یک تشکل به معنای خاص را پیدا نکند تا همه دوستان و اساتید احساس مشارکت کنند، البته در ادامه دیدیم برای ساماندهی جلسات نیاز هست یک مجموعه ای از دوستان کارهایی را از قبل انجام بدهند که همین امر باعث شد دبیرخانه شکل بگیرد و پنج نفر از اعضا انتخاب شدند و برای مدت دو یا سه ساله کارهای اجرایی مجموعه را بر عهده گرفتند.
تشکیل هیأت مشورتی نشست دوره‌ای اساتید
بعد از مدتی که جمعیت ما زیاد شد دیدیم بعضی از مسائل در جلسات به این گستردگی نمی تواند به نتیجه برسد و از طرفی هم اساتید از نظر سطوح و سوابق علمی با هم اختلاف دارند، گفتیم آن اساتیدی را که سوابق علمی بیشتری دارند و تعدادشان کمتر می شود تحت عنوان یک شورایی به نام هیأت مشورتی قرار بدهیم و بقیه را در مجمع عمومی.
توضیحاتی که درباره نشست دوره‌ای اساتید در سال ۱۳۸۳ به رهبر معظم انقلاب ارائه شد
خاطرم هست همان سال دومی که این مجموعه شکل گرفته بود حدود سال ۸۳ خدمت مقام معظم رهبری رسیده بودم، به ایشان عرض کردم بنای ما این است تمام اساتید سطوح عالی و دروس خارج حوزه علمیه قم در این جلسات شرکت کنند با قطع نظر از التزامات و انتسابات سیاسی شان، هر جریان فکری هستند اگر مدرس هستند و در سطوح عالی مشغول تدریس هستند بتوانند شرکت کنند، البته الان چون ما در مراحل ابتدایی کار هستیم بعضی از آقایانی که به دلیل ویژگی های شخصی‌شان ممکن است حضورشان جنبه جناحی ایجاد کند دعوت نمی کنیم، به اصطلاح آن زمان گفتم ما از جناح چپ و راست دعوت نمی کنیم، ایشان باز اینجا یک شوخی دیگری فرمودند، ایشان فرمودند «منظورتان این است که آنهایی که تابلو هستند» گفتم بله آنهایی که به اصطلاح شما تابلو هستند اگر بیایند در جلسات ما سر و صدا راه می افتد که ایشان آمده پس اینها وابسته به جریان راستند یا آن آقای دیگر آمده پس این ها وابسته به جریان چپ اند، فعلا دعوتشان نمی کنیم ولی در ادامه بنای ما این است که در حوزه ظرفیت سازی شود تا همه اساتید سطوح عالی مدعو طبیعی جلسه ما باشند.
از اول هم بنای ما با دوستان این بوده که این جلسه رئیس و سخنگو ندارد حتی هیئت رئیسه به آن معنا که اختیارات خاصی داشته باشند ندارد و عمده کارها از طریق مشاوره عمومی با اساتید انجام می شود و حالا هم که اساتید زیاد شده اند از طریق مشاوره با هیأت مشورتی انجام می شود که الان مدعوین جلسات هیأت مشورتی ما بالای ۱۵۰ نفرند و شرکت کنندگان بیش از ۱۰۰ نفر از اساتید سطوح عالی و دروس خارج با سابقه تدریس بیشتر از ۲۵ سال در حوزه هستند.
ایجاد اتاق فکر نشست دوره ای اساتید به پیشنهاد آیت الله مقتدایی
زمانی که آقای مقتدایی مدیریت حوزه را برعهده گرفتند فرمودند می خواهم با این مجموعه تعاملمان را توسعه دهیم، شما یک اتاق فکری در مجموعه درست کنید و هر طرحی که به حوزه می آید و ما می خواهیم در مدیریت نسبت به آن تصمیم بگیریم اول بفرستیم برای شما، شما در اتاق فکر بحث و بررسی کنید و نظرات کارشناسی خودتان به ما را بدهید، ما بر اساس آن نظرات تصمیم گیری کنیم، ما هم استقبال کردیم و مطلب به دوستان منتقل شد، دوستان هم استقبال کردند و در طی یک جلسه هیأت مشورتی اعضای اتاق فکر انتخاب شدند و اینجا بود که این حقیر سراپا تقصیر به عنوان یکی از اعضای اتاق فکر انتخاب شدم و تا آن زمان بنده هیچ مسئولیتی نه در دبیرخانه و نه در بخش دیگری نداشتم و فقط در آن زمان به عنوان یکی از اعضای اتاق فکر همراه با چهار نفر از دوستان انتخاب شدم.
البته از زمانی که اتاق فکر تشکیل شد تا الان هیچگونه طرحی یا پیشنهادی از طرف مدیریت نیامد تا آن کاری که قرار بود انجام شود، ولی اتاق فکر که تشکیل شد، ما دیدیم جای چنین چیزی در مجموعه ما خالی بوده چون علاوه بر کارهای اجرایی که دبیرخانه انجام می دهد یک سری کارهای دیگر نیاز به برنامه ریزی دارد که باید در اتاق فکر انجام شود، البته معمولا این جلسات با هماهنگی و مشارکت اعضای اتاق فکر و دبیرخانه تشکیل می شود ولی به هر حال هویت اتاق فکر غیر از دبیرخانه است.
اخیرا تصمیم گرفتیم اعضای اتاق فکر را بیشتر کنیم و در انتخاباتی که در شورای مشورتی صورت گرفت اتاق فکر از ۵ نفر به ۱۱ نفر افزایش پیدا کرد که دبیرخانه هم ۵ نفر عضو ثابت و ۲ نفر عضو علی البدل دارد، مدعوین نشست مشورتی همه کسانی هستند که شرایط را داشته باشند و ما افراد خاصی را دعوت نمی کنیم، یعنی کسانی که سابقه ۲۵ سال تدریس در حوزه را داشته باشند و برای ما هم معلوم باشد دعوت می کنیم و اخیرا هم باز دوستان اعلام کردند هرکس شرایط مزبور را داشته باشد اطلاع بدهد و اسنادش را هم ارائه کند تا برای او هم دعوتنامه صادر شود چون ممکن است شخصی تا سال قبل شرایط را نداشته باشد ولی امسال حائز شرایط شود.
شهریه تدریس با حمایت آیت الله العظمی فاضل لنکرانی آغاز شد
بعد از مدتی که نشست تشکیل شد بحث شهریه تدریس مطرح شد و با حمایت برخی از مراجع بزرگوار از جمله آیت الله العظمی فاضل لنکرانی رضوان الله علیه که از ابتدا خیلی حامی مجموعه بودند یک شهریه نامنظم برای اساتید شروع شد، ابتدا ایشان آغاز کردند و به صورت نامنظم چیزی به عنوان شهریه استادی می دادند.
با مراجع دیگر صحبت شد، بعضی از مراجع مثل آیت الله العظمی مکارم اصرار داشتند شما برای شهریه معیاری تهیه کنید، هرکسی که استاد است شهریه ندهید بلکه به اساتیدی با خصوصیات خاصی شهریه استادی تعلق بگیرد، این اصرار باعث شد که دوستان طی جلساتی ضوابطی را تهیه کنند و این ضوابط را خدمت مراجع فرستادیم که اگر اظهار نظری، نقدی و یا اصلاحی هست انجام شود و بعد از تأیید آقایان مراجع بر اساس آن ضوابط شهریه استادی به اساتید محترم تعلق می گیرد.
نشست توانسته است یک بانک اطلاعاتی منحصر به فرد از مدرسین حوزه تهیه کند
کسانی که به جلسات مجمع عمومی دعوت می شوند همه اساتید سطوح عالی و خارج هستند و اگر کسی دعوت نمی شود ممکن است از بی اطلاعی ما باشد، البته این را هم عرض کنم در طول این سالها نشست توانسته یک بانک اطلاعاتی از مدرسین حوزه تهیه کند که این بانک اطلاعاتی منحصر به فرد است، حتی مدیریت حوزه هم اگر اطلاعات بخواهد از طریق همین بانک اطلاعاتی که نشست برای اولین بار تهیه کرده اقدام به جمع آوری اطلاعات می کند، به برخی از این اساتید شهریه تعلق می گیرد که این مجموعه کوچکتر از مجمع عمومی است، جمعی از اساتید حلقه هیأت مشورتی را تشکیل می دهد که باز کوچکتر از آن جمع است که اینها حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ نفر است، بعد از اینها نوبت می رسد به دبیرخانه و اتاق فکر که آن هم با انتخابات است که در جلسه نشست مشورتی صورت می گیرد و اعضای دبیرخانه و اتاق فکر برای مدتی انتخاب می شوند.
همه هزینه‌های نشست حتی برگزاری جلسات و کارهای اجرایی توسط مراجع معظم تامین می شود
شهریه مذکور از طریق مراجع معظم تقبل می شود و ما هیچ درآمدی نداریم، کل هزینه های نشست از قبیل برگزاری جلسات و کارهای اجرایی توسط مراجع تامین می شود، حالا بعضی از این بزرگوارها قبلا بودند مثل آیت الله العظمی بهجت، آیت الله العظمی فاضل و آیت الله العظمی تبریزی که خدا همه اینها را رحمت کند از دنیا رفتند و بعضی از بزرگان جدیدا به ما ملحق شدند مثل حضرت آیت الله جوادی که در آغاز کار جزء کسانی نبودند که شهریه می دادند ولی الان ایشان جزو کسانی هستند که شهریه می دهند.
درباره بحث شهریه مدت طولانی و جلسات متعددی با مراجع معظم تقلید داشتیم، وقتی که شکل گرفت در ابتدای امر من به آقایان مراجع عرض کردم دوستان هم همین مطلب را گفته بودند که ما هیچ داعی برای اینکه متصدی شهریه باشیم نداریم، هرطور صلاح می دانید اگر می خواهید مستقیما خودتان بدهید یا اگر می خواهید به مدیریت حوزه بدهید که آنها بدهند و یا می خواهید از طریق ما بدهید، خودتان مصلحت می دانید، خود آقایان بزرگوار اصرار داشتند که شما این کار را بکنید، حتی یکی از مراجع بزرگوار آیت الله العظمی مکارم فرمودند خودتان این کار را بکنید، دوستان گفته بودند این هزینه دارد اگر ما بخواهیم کار را برعهده بگیریم باید دفتر تشکیل دهیم و کارمند استخدام کنیم، ایشان فرموده بودند هزینه ها را من قبول می کنم و مراجع خودشان لطف کردند و پذیرفتند و این واقعیت است.
حسن ظن مقام معظم رهبری و مراجع معظم تقلید نسبت به نشست دوره ای اساتید
یک وقتی یکی از مسئولین امنیتی کشور به همین دفتر ما آمده بود، تعبیرش این بود که هیچ مجموعه ای در کل حوزه به اندازه نشست دوره ای اساتید سطوح عالی و درس خارج مورد اعتماد و وثوق مراجع تقلید نیست، همه مراجع و حتی مقام معظم رهبری الحمد لله نسبت به مجموعه حسن ظن داشته و دارند و بارها هم به مناسبت هایی مطرح شده است، مثلا در همین سال ۸۹ بود که مجموعه ای از جامعه مدرسین در صدد تشکیل یک جمعی از اساتید وابسته به جامعه مدرسین بودند، خدمت مقام معظم رهبری رسیدند، در آن جلسه آقا به صراحت فرموده بودند من با نشست آشنایی دارم و اعضای نشست را می شناسم و اینها افرادی هستند که مورد وثوقند و مورد قبولند که این مطلب را ایشان در آن جلسه فرموده بودند، البته خودم در آن جلسه نبودم و برای من نقل شده است ولی مکررا خدمت ایشان بعضی بحث های راجع به نشست را مطرح کرده ام، همیشه ایشان برخورد مثبتی نسبت به مجموعه نشست داشته اند و همان آغاز امر هم که شکل گرفت من از ایشان نظر خواهی می کردم که اگر نظری دارند بفرمایند، ایشان همیشه تشویق و حمایت می کردند.
مقام معظم رهبری فرمودند جامعه مدرسین یک میراث است، این میراث از بین نرود و صدمه نبیند
یادم هست یک سال و نیم که گذشته بود وقتی به ایشان عرض کردم ـ در همان جلسه ای که قبلا عرض کردم ـ ما بنا داریم همه را دعوت کنیم ولی فعلا به خاطر محذورهایی نمی توانیم بعد ایشان آن شوخی را کردند، در همان جلسه ایشان فرمودند یک جوری کار بشود که صدمه ای به جامعه مدرسین وارد نشود، جامعه مدرسین یک میراث است، این میراث از بین نرود و صدمه نبیند، من همانجا به ایشان عرض کردم اگر شما نظر خاصی دارید بفرمایید من به دوستان منتقل می کنم و یقین می کنم دوستان اعمال خواهند کرد، ایشان فرمودند نه خودتان بهتر از من می دانید فقط کلی می گویم یک طوری باشد که به جامعه مدرسین صدمه ای وارد نشود، گفتم تعریفی که ما از نشست کرده ایم هیچگونه تنافی با جایگاه جامعه مدرسین ندارد و در واقع نوعی حمایت و کمک محسوب می شود نه تقابل ولی در عین حال چون شما فرمودید ما بیشتر تاکید خواهیم کرد.
بعد از فرمایشات رهبر انقلاب بنا شد با مسئولین جامعه مدرسین جلسه داشته باشیم، حضرت آیت الله مشکینی فرمودند شما یک کار واجبی را که زمین مانده بود انجام دادید
بعد از اینکه آن جلسه خدمت مقام معظم رهبری بودیم من به دوستان منتقل کردم، بنا شد با مسئولین جامعه مدرسین جلسه داشته باشیم، خدمت حضرت آیت الله مشکینی رضوان الله تعالی علیه رسیدیم که اواخر عمر ایشان بود و ایشان مریض احوال بودند، خیلی هم به زحمت پذیرفتند که جمع کوچکی حدود ۱۰ نفر از دوستان خدمت ایشان رفتیم، در آن جلسه من توضیح دادم که این نشست چه هست، بعد از اینکه توضیحات من تمام شد فرمودند من چه بگویم؟ بگویم شما یک کار جایزی انجام داده اید؟ نه شما یک کار واجبی را که زمین مانده بود انجام دادید و هیچ کس بهتر و لایق تر از شما برای این کار نبوده، این جمله ایشان خیلی هم مشوق بود برای ما، بعد از آن ما با جناب آقای یزدی هم یک جلسه داشتیم که جناب آقای یزدی فوق العاده از چنین جلسه ای تعریف و تمجید کردند و فرمودند بالاخره اساتید با هم نشست و همفکری داشته باشند برای حوزه هم مفید است و وقتی هم ایشان دبیر شورای عالی حوزه شدند ـ همان سالهایی که آیت الله مقتدایی مدیریت حوزه را در دست گرفته بودند ـ خودشان خواستند در یکی از نشست های مجمع عمومی سخنرانی داشته باشند که ما هم برای ایشان و هم برای آقای مقتدایی در آن جلسه برنامه سخنرانی گذاشتیم که آن جلسه با سخنرانی ایشان برگزار شد با اینکه معمولا مجمع عمومی ما با سخنرانی یکی از مراجع برگزار می شود یا کسانی از بزرگان مثل حضرت آیت الله جوادی یا حضرت آیت الله سبحانی که در آن موقع در جایگاه مرجعیت نبودند ولی در مظان مرجعیت بودند و به ایشان هم گفتیم مدعوین ما معمولا مراجعند ولی چون نظر شما این است ما هم استقبال می کنیم حضرتعالی با مجموعه یک جلسه داشته باشید.
نگاه آیت الله یزدی به نشست دوره ای اساتید
این یک جلسه با مجموعه باعث شد که وقتی جناب آقای یزدی در جامعه روحانیت مبارز تهران شرکت کرده بودند چون ایشان هم عضو جامعه روحانیت مبارز هستند و هم عضو جامعه مدرسین، آنجا یکی از آقایان راجع به نشست دوره ای سؤال کرده بود که عین مطلبی که آقای یزدی برای ما نقل کردند این بود فرمودند یکی از آقایان سؤال کرد گفت من شنیده ام پنجاه شصت نفری از اساتید حوزه یک تشکلی را ایجاد کرده اند بر علیه جامعه مدرسین این چه جریانی است؟ آقای یزدی می فرمودند من در جواب آن آقا گفتم اولا اینها پنجاه شصت نفر نیستند من خودم در جلساتسان شرکت کرده ام بلکه پانصد ششصد نفرند و ثانیا ضد جامعه مدرسین نیستند بلکه یک سری خدماتی در حوزه انجام می دهند.
از ابتدا که این مجموعه شکل گرفت واقعا شکل گیری این جلسه با برنامه ریزی قبلی نبود و من به این نکته اشاره کنم عیبی ندارد، همان روزی که دوستان آمدند و اصرار کردند من هم در جلسه با آقای بوشهری باشم بعد هم آقای حسینی بوشهری تماس گرفتند، همان موقع به دوستان گفتم این جلسه تشکیل می شود و ادامه پیدا می کند و امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف نظر دارند به این جلسه اما مشکلات زیادی پیش خواهد آمد و گفتم خودتان را برای مشکلات آماده کنید.
باور من این است که این جلسه با حمایت خاص امام زمان عجل الله فرجه الشریف تا الان ادامه پیدا کرده و اساتید با همه تفاوت های سلیقه ای که دارند نسبت به این مجموعه علاقه دارند و این مجموعه را مجموعه خودشان می دانند و هر کدامشان هرجایی کاری از دستشان بر می آید برای این مجموعه انجام می دهند چون احساسشان این است که مجموعه خودشان است و نمی گویند ما مسئول نیستیم، واقعا این یک عنایت خاصی است از جانب امام زمان عجل الله فرجه الشریف که یک چنین حالتی را بین دوستان ایجاد کرده است.
اصلی‌ترین و مهمترین هدف نشست دوره‌ای اساتید صیانت از کیان حوزه علمیه است
هدف این مجموعه که بارها در دیدار با مراجع معظم تقلید این نکته را تاکید کرده ایم از اول این بوده اصلی ترین و مهمترین هدف صیانت از حوزه علمیه قم و کیان حوزه است که معتقدیم برای این صیانت باید جایگاه مرجعیت در حوزه تقویت و تثبیت شود و تجربه بیش از یک دهه فعالیت این نشست همین تقویت و ارتقای مرجعیت در مسائل حوزه بوده است، دوم باید به جایگاه اساتید در حوزه علمیه به صورت عام و اساتید سطوح عالی به صورت خاص توجه شود و نظرات و دیدگاههای آنها و مشکلات و مسائلی که دارند بیشتر توجه شود و ما خوشحالیم یکی از برکات نشست دوره ای این بوده که در مجموعه مدیریت حوزه به مسائل رفاهی اساتید و به نقش اساتید در مسائل مدیریتی توجه بیشتری شده است.
همه موضوعات جلسه عمومی نشست دوره ای اساتید پیگیری خواسته های رهبری و مراجع است
یکی دیگر از اهداف این مجموعه این بوده است که سعی کنیم در راستای ارتقای کیفی و کمی حوزه تلاش کنیم، برای ارتقای مباحث معنوی و اخلاقی در حوزه، برای اصلاح تقویم آموزشی حوزه، برای اصلاح ساختار امتحانات در حوزه، برای بازنگری رشته های تخصصی در حوزه، برای پیگیری مطالبات رهبری در حوزه، برای پاسخگویی به نیازهای روز از سوی حوزه، برای رد شبهات نسبت به اسلام، مکتب اهل بیت علیهم السلام و نقش حوزه در این زمینه، برای مقابله با جریانات تکفیری در جهان اسلام که حوزه باید چه نقشی ایفا بکند جلساتی داشتیم، یعنی اگر موضوعات جلسه عمومی دقت شود همه مسائلی بوده که به نظر می آید مهمترین مسائلی است که در حوزه باید به آن ها بپردازند و خواسته های رهبری و مراجع است که ما سعی کردیم پیگیری کنیم.
ماموریت یکی از مراجع بزرگوار به نشست دوره‌ای اساتید
بعضی موارد بوده که به صورت خاص از سوی مراجع به نشست ماموریت داده شده و یک کار خاص برای پیشنهاد یا طرحی که یک مرجع بزرگوار داشته انجام شده است، مثلا حضرت آیت الله مکارم نظرشان این بود که یک کاری در حوزه برای حمایت از طلاب فاضل و ارتقای کیفی آموزش های این قشر از طلاب انجام شود، ایشان فرمودند شما طرحی تهیه کنید، نشست جلساتی را برگزار کرد و کار گروه خاص برای این کار ایجاد شد، حاصل جلسات در قالب طرحی به ایشان ارائه شد، البته ایشان بعد فرمودند جناب آقای مقتدایی که آن موقع مدیریت حوزه را داشتند خودشان قبول کرده اند که این کار را انجام دهند در نتیجه نشست راجع به اجرای آن طرح اقدامی نکرد.
البته علی رغم گذشت چندین سال هنوز اقدامی از سوی مدیریت در این زمینه صورت نگرفته و به همین دلیل ممکن است نشست ـ در صورتی که آقایان مراجع مصلحت بدانند ـ کاری را در این زمینه انجام دهد، علی ای حال ما همیشه سعی کرده ایم در واقع نوعی حامی مرجعیت و رهبری در حوزه، نوعی بازوی مشورتی برای مدیریت حوزه و نوعی حامی فضلا و مدرسین حوزه باشیم و به صورت عام تلاش کردیم که کیان حوزه را تقویت کنیم و ساختارهای سنتی حوزوی را به تناسب شرایط موجود ارتقا ببخشیم، طرح دیگری مطرح شد اما هنوز اجرایی نکرده ایم که راجع به برگزاری کرسی های نظریه پردازی بحث شد و یک جلسه مجمع عمومی به همین اختصاص پیدا کرد.
نظر مقام معظم رهبری و مراجع عظام درباره تشکیل مجموعه ای زیر نظر جامعه محترم مدرسین
موقعی که جامعه محترم مدرسین تصمیم گرفتند یک جمعی را زیر نظر جامعه تشکیل بدهند و این به آن شکلی که مورد نظر جامعه بود مورد مقبول مراجع نبود، مقام معظم رهبری مسئله را ارجاع دادند به مراجع، چون در آن جلسه ای که دوستان جامعه مدرسین پیش ایشان رفتند البته قبل از آن من این مطلب را خدمت مقام معظم رهبری منتقل کرده بودم که جامعه مدرسین می خواهد چنین کاری بکند و از ایشان اظهار نظر خواسته بودند ایشان فرموده بودند که من اظهار نظر نمی کنم، هرچه مراجع تصمیم گرفتند عمل کنید.
من این مطلب را به دوستان منتقل کردم، دوستان خودشان هم رفتند خدمت ایشان و دوباره بحث را مطرح کردند، آقا همین مطلب را دوباره تکرار کردند و فرمودند «بروید و موافقت مراجع تقلید را احراز کنید و این مقدار که مراجع بفرمایند ما دعا می کنیم یا دخالت نمی کنیم کافی نیست» این فرمایش ایشان باعث شد که حضرت آیت الله مکارم همت کردند که یک گفتگویی بین نشست و جامعه مدرسین برای دست یابی به یک راه حل مورد قبول صورت بگیرد.
برای این کار قرار شد پنج نفر از جامعه مدرسین با پنج نفر از نشست، جلسات مشورتی داشته باشند، البته از آن جایی که همه کارهای نشست با انتخابات و نظرخواهی نشست مشورتی صورت می گیرد ما این موضوع را در نشست مشورتی مطرح کردیم، در نشست مشورتی پانزده نفر با رای مستقیم انتخاب شدند که این ها موضوع مذاکرات با جامعه مدرسین را پیگیری کنند و از بین خودشان پنج نفر را برای انجام مذاکرات مامور کنند، همین کار اتفاق افتاد، حضرت آیت الله مکارم در طول مدت نزدیک دو سال جلسات متعددی با دوستان ما و جامعه مدرسین داشتند و حضور فعالی در قضیه داشتند، پیشنهادات جامعه مدرسین مورد بحث و بررسی قرار گرفت، نهایتا حضرت آیت الله مکارم یک نظری را ابراز کردند، ما به ایشان عرض کرده بودیم در مسئله ای که اختلافی است اظهار نظر خاصی بکنید و اصرار به نظر خاصی داشته باشید و لو ما خودمان آن را نظریه را مورد قبول ندانیم می پذیریم و طبق نظر شما عمل می کنیم، ایشان یک نظری داشتند ما بر اساس آن مبنا تسلیم آن نظر بودیم ولی ظاهرا آن نظر مورد قبول جامه مدرسین واقع نشد و در نتیجه آن گفتگوها متوقف شد و در نهایت جامعه مدرسین تصمیم گرفت کار را مستقل ادامه دهد.
ابراز بی اطلاعی رهبر معظم انقلاب از طرح استاد محوری که به نام ایشان پیگیری می شد
علی ای حال نکته مهم این است که در طول این مدت همیشه سعی کرده ایم همه فعالیت های ما زیر نظر مراجع و رهبری و با تایید آنها در راستای حمایت از کیان حوزه باشد و کار ما همیشه تعامل با مدیریت و با جامعه مدرسین بوده است، البته بعضی جاها مثل بحث استاد محوری که مطرح شد دیدگاه اساتید و مراجع به شدت با این طرح مخالف بود و این طرح که به نام رهبری پیگیری می شد بعد که خدمت ایشان اطلاع داده شد خود ایشان شخصا به بنده عین این جمله را فرمودند «تا زمانی که نامه شما یعنی نامه نشست برای من نیامده بود من اصلا اطلاعی از این طرح نداشتم و در واقع اطلاع من از طریق نامه ای بود که شما دادید» که در آن نامه ما طرح استاد محوری را توضیح دادیم و اشکالاتش را از نظر خودمان گفته بودیم، ایشان هم خودشان خیلی به آن طرح به آن شکل راغب نبودند، سال ۸۹ که ایشان مشرف شدند قم در آن سخنرانی که در حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها داشتند راجع به مسائل حوزه اظهار کردند که با هرچه بخواهد ساختار سنتی حوزه را به هم بریزد موافق نیستند.
آنجا هم در واقع یک اختلاف نظر بود که بعد از این که آن طرح کنار گذاشته شد با مشارکت اساتید نشست و در واقع همان اساتید حوزه و مدیریت یک راهی برای تقویت دروس سطوح عالی برنامه ریزی شد که چند سالی است اجرا می شود و نوعی نظارت بر حضور طلاب و ارتقا در کیفیت امتحانات بوده است، همیشه سعی شده اگر مشکلی در حوزه وجود دارد از طریق مشورت با اساتید و مدیریت راه حل های قابل اجرا پیدا شود و استفاده شود.
حمایت از نظام و اصول مسلم نظام مثل ولایت فقیه جزء مسلمات نشست دوره‌ای اساتید است
در رابطه با موضع سیاسی نشست دوره ای و ورود نشست در مسائل سیاسی باید بگویم آنچه در اساسنامه قید شده این است که حمایت از نظام و اصول مسلم نظام مثل ولایت فقیه جزء مسلمات نشست اساتید است، من این جمله را عرض کنم یک جلسه ای را خدمت حضرت آیت الله فاضل بودم ایشان فرمودند سعی کنید این مجموعه را از این که گرفتار سیاست بشود حفظ کنید و نگذارید این جریان سیاسی شود، من به ایشان عرض کردم مقصودتان ظاهرا این است که نگذارید این جریان جناحی شود و الا اصل سیاست که مورد بحث نیست، ایشان با تبسم فرمودند بله منظورم همان است که شما می گویید.
بنای نشست این بوده و هست که اصلا وارد جریانات جناحی سیاسی نشود و هویت فراجناحی و صنفی خودش را حفظ کند
واقعا تلاش ما این بوده که این جریان فراجناحی باشد اما این به این معنا نیست که ما دخالت در سیاست را ممنوع می دانیم یا نسبت به اصول نظام بی تفاوت هستیم نه، خط قرمز نشست اصل نظام و اصل رهبری است ولی نسبت به جریانات سیاسی ما سعی کردیم موضع بی طرف و البته در صورتی که امکان داشته با حفظ بی طرفی مثلا نوعی نظر مشورتی باشد اجتناب نکرده ایم ولی چون نگران بودیم که مجموعه به سمت جناح خاصی متمایل شود سعی کرده ایم از ورود به جریانات سیاسی کاملا اجتناب کنیم، بنای نشست این بوده و هست که اصلا وارد جریانات جناحی سیاسی نشود و این هویت فراجناحی و صنفی خودش را حفظ کند.
نشست دوره ای اساتید یک مجموعه حوزوی غیر جناحی حامی نظام و رهبری است
نشست دوره ای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم یک مجموعه حوزوی غیر جناحی حامی نظام و رهبری است و تلاش ما در طول این سال ها این بوده این خصوصیت را حفظ کنیم و به نظر من نشست در این زمینه کارنامه فوق العاده درخشانی دارد چراکه در تلاطم های شدید سیاسی در کشور که جریانات سیاسی روی حوزه فشار فوق العاده ای داشتند برای این که حوزه به یک سمتی از این جناح ها تمایل نشان بدهد نشست استقلال خود را با موفقیت حفظ کرد و هیچ حرکتی از نشست که رنگ و بوی جناحی داشته باشد صورت نگرفته است.
اما در عین حال متاسفانه از همان روزهای آغازین که این نشست تشکیل شد با سوءظن هایی مواجه شد چرا که تشکیل نشست با جریانات سیاسی خاصی در کشور هم زمان بود، برخی گمان می کردند که مثلا بعضی جریانات رقیب جامعه مدرسین این نشست را تشکیل داده و چون این تصور و توهم برای آن ها پیدا شد نسبت به نشست موضع منفی گرفتند البته در ادامه معلوم شد که این طور نیست.
در این سالها نشست با مشکلات دیگری هم روبرو بوده است، مثلا در یک دوره ای تصور می شد که این نشست مربوط به افراد خاصی از مجموعه است و هدفش این است زمینه های خاصی را برای بعضی افراد در حوزه ایجاد کند که این هم فشارهای زیادی روی افراد نشست ایجاد کرد که البته عملا رفتار نشست در طول این سال ها نشان داده که اصلا این خصوصیات در نشست نبوده و گاهی اوقات حتی فراتر از این ها هم رفته و فشارهایی بیش از این هم برای برخی اعضای مجموعه وارد شده که دیگر نیاز به گفتن آنها نیست.
در پایان تاکید می کنم بحمدالله نشست سعی کرده در طول این سال ها سلامت و استقلال و حوزوی بودن خود و اعتقاد خود به جایگاه مرجعیت و رهبری و نظام را نشان دهد و من فکر می کنم کارنامه اش در این جهت کارنامه روشن و درخشانی بوده است.
دفتر آیت الله هادوی تهرانی
--------------------------------------
لینک مرتبط: پایگاه اطلاع رسانی نشست دوره ای اساتید