به گزارش ایکنا، آیتالله مهدی هادوی تهرانی، ۳۱ فروردینماه در ادامه مباحث تفسیری سوره مبارکه رعد گفت: در ابتدای آیه سوم «وَهُوَ الَّذِي مَدَّ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ وَ أَنْهَارًا وَ مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ جَعَلَ فِيهَا زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ» خداوند فرمود که خدا کسی است که زمین را گستراند و در آن کوهها و نهرها را قرار داد؛ عرض شد که نقش کوهها و چشمهها و انهار در حیات موجودات زنده و در وضعیت خاص کره زمین در علم امروز بیش از گذشته مورد توجه است.
وی افزود: قرآن با توجه به دانش عادی یک انسان متعارف این نشانهها را مطرح کرده و اگر افراد در همین مسائل تأمل کنند، به وجود خدا و صفات کمالیه او ایمان خواهند آورد؛ خدا فرموده در این زمین از هر میوه دو زوج قرار داد که این تعبیر به شدت مورد توجه مفسران است و از آن به عنوان اعجاز علمی بحث میکنند. در اینجا شبههای مطرح است و آن اینکه برخی موجودات زنده فاقد مذکر و مؤنث هستند و تناسب و پیدایش نسل جدیدشان ربطی به مذکر و مؤنث ندارد، لذا سخن قرآن درست نیست.
هادوی تهرانی بیان کرد: آیتالله معرفت مفصلاً به این بحث پرداخته است؛ اصل شبهه این است که سلولها، کرمها و موجودات ابتدایی بدون لقاح جنسی تولید مثل میکنند و برخی از میوهها هم این طور هستند، بنابراین مذکر و مؤنث ندارند و تعبیر زوجین اثنین نادرست است. البته ایشان پاسخ داده است که مقصود از زوجین مذکر و مؤنث نیست، بلکه مراد اصناف و انواع گوناگون است. وی با اشاره به آیه «مِنْ كُلِّ فَاكِهَةٍ زَوْجَانِ» بیان کرده از هر میوه دو گونه وجود دارد.
آیتالله هادوی تهرانی اضافه کرد: ایشان به آیه «وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُتَشَابِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ» هم مثال زده است و همان نتیجه قبل را بیان فرموده است؛ ایشان فرموده که لفظ زوج اگر برای بیان تنوع به کار برود، عجیب نیست، زیرا در آیه «فَأَنْبَتْنَا فِيهَا مِنْ كُلِّ زَوْجٍ كَرِيمٍ» یا در آیه «وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِنْ نَبَاتٍ شَتَّى»، مراد از زوجین انواع و گونه است.
استاد حوزه علمیه بیان کرد: گاهی اوقات هم مراد از زوج، قرین و همراه است مثلاً در آیه ۲۲ صافات «احْشُرُوا الَّذِينَ ظَلَمُوا وَأَزْوَاجَهُمْ وَمَا كَانُوا يَعْبُدُونَ»؛ یا در آیه «وَلَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِنْهُمْ و آیه وَكُنْتُمْ أَزْوَاجًا ثَلَاثَةً»؛ وی به تفسیر مفسران گذشته هم به عنوان مؤید بحث خود استناد کرده و آورده است که آنها چون نزدیکتر به زمان نزول قرآن بودند، برداشت آنها به فهم عمومی اعراب نزدیکتر بوده است و آنها هم مراد از زوج را گونه و نوع بیان کردهاند.
مراد از زوجین در آیات قرآن
وی با بیان اینکه ادله حجیت ظهور فقط ظهوری را حجت میکند که در زمان صدور کلام برای نوع مردم و نه قشری از آنها وجود داشته است، افزود: حسن بصری و برخی مفسران دیگر هم زوجین و زوجان را دو نوع دانسته است، نه مؤنث و مذکر. البته ایشان تأکید دارد اگر باز مراد از زوجین را مؤنث و مذکر هم بدانیم، سخنی است که علم امروز گفته است؛ اولین شاهد را از تفسیر مراغی، استاد آیتالله خویی آورده است.
استاد حوزه اضافه کرد: آیتالله خویی در ماه رمضان یکی از سالها خیلی گرفتار و دچار مشکلات مالی میشود، به گونهای که قصد داشت طلبگی را رها کند. بعد از ماه مبارک خدمت مرحوم مراغی میرسد و ایشان به آقای خویی میگوید ماه رمضان سختی بود، ما چایی هم نداشتیم بخوریم و آیتالله خویی وقتی میبیند استادش چایی هم نداشته به وضع خود راضی میشود و طلبگی را ادامه میدهد و منقلب میشود.
وی افزود: مراغی در ذیل آیه «وَمِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ جَعَلَ فِيهَا زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ...» آورده که درختان و گیاهان میوه و دانه نمیدهند، مگر اینکه مؤنث و مذکری داشته باشند. البته این اعضا گاهی مانند درخت خرما جدا هستند و گرده درختان نر باید روی درخت ماده قرار بگیرد و گاهی هر دو در یک درخت هستند.
آیتالله هادوی تهرانی تصریح کرد: علامه طباطبایی هم گفته است اینکه هر چیزی مذکر و مؤنث دارد، حقیقت علمی است که تردیدی در آن نیست، ولی در آیه مورد بحث به این معنا نیست، گرچه با آیات دیگر سازگار است و ایشان به آیات ۴۹ ذاریات و ۱۰ لقمان مثال زده و شاهد گرفته است؛ البته بنده معتقدم که فرمایش مرحوم مراغی درست است. مقصود از زوجیت در میوه، خود میوه نیست، بلکه درخت میوه است.
استاد حوزه علمیه افزود: آیتالله معرفت عبارتی را از سیدقطب هم آورده است؛ سیدقطب آن را حقیقت عجیبی از قانون خلقت میداند. معرفت همچنین به مقالهای از یک مجله استناد کرده که حتی هر سلول الکترون و پروتون دارد که مذکر و مؤنث است. برخی دانشمندان معاصر عرب که در علوم تجربی تخصص دارند، در ذیل آیاتی از این قبیل، مفصلاً به بحث دی ان ای، کرموزوم و ژنتیک پرداخته و گفتهاند آنچه قرآن فرموده است، در موجودات زنده قطعاً این طور است.
وی با اشاره به ادامه آیه «يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ»، افزود: «یغشی الیل النهار» یعنی شب روز را میپوشاند و پردهای بر روز میاندازد؛ البته خداوند دنبال این نیست که ما را ستارهشناس و زمینشناس و دانشمند علوم تجربی کند، گرچه اینها خیلی خوب هست، ولی قرآن دنبال اهداف بالاتری است و آن اینکه این مسائل آیات و نشانههایی برای اهل تفکر است.
تفکر برتر
هادوی تهرانی گفت: کسی که اهل فکر است، رحمت و حکمت خدا را خواهد دید، اینکه گفتهاند یک ساعت تفکر بهتر از ۷۰ سال عبادت است؛ چنین تفکری است، فکری که قرآن میگوید برجام و انتخابات و گرانی زمین و دلار و ... نیست، بلکه فکری که قرآن گفته نتیجه آن بصیرت ایمان و قرب الهی و یقین به خداوند و علم و قدرت و رحمت و حکمت الهی است.
وی افزود: آیتالله بهجت فرمودهاند که اگر ما به اندازهای که بچه به مادرش اعتماد دارد، به خدا اعتماد داشتیم، همه کارهای ما درست میشد. بنابراین چنین تفکری بهتر از عبادت است.
تفکری برتر از ۷۰ سال عبادت است که نتیجه آن افزایش ایمان و تقوا و یقین به خدا و آخرت است.
چهارشنبه, 01 ارديبهشت 1400 ساعت 16:39
منتشرشده در
اخبار