قرارداد آتی (فیوچرز) نوعی توافق میان خریدار و فروشنده برای تحویل یک دارایی پایه با قیمت مشخص و در زمان مشخص (در آینده) است. در این قراردادها خریدار و فروشنده وجهی را به عنوان وجه تضمین نزد کارگزار قرار می‌دهند که بر اساس تغییرات قیمت دارایی پایه تا روز سررسید، تعدیل می‌شود. سوال من در مورد حکم این قراردادها است.
عرض سلام همانطور که مستحضر هستید، قرارداد آتی (فیوچرز) نوعی توافق میان خریدار و فروشنده برای تحویل یک دارایی پایه با قیمت مشخص و در زمان مشخص (در آینده) است. در این قراردادها خریدار و فروشنده وجهی را به عنوان وجه تضمین نزد کارگزار قرار می‌دهند که بر اساس تغییرات قیمت دارایی پایه تا روز سررسید، تعدیل می‌شود. به این صورت که اگر قیمت دارایی پایه افزایش پیدا کند، به همان میزان از حساب فروشنده کاسته و به حساب خریدار اضافه می شود و برعکس. در حال حاضر، دو نوع تسویه برای این قراردادها وجود دارد. تسویه فیزیکی و تسویه نقدی. در تسویه فیزیکی، دارایی پایه توسط فروشنده تهیه و در سررسید بر اساس قیمت مشخص شده در قرارداد به خریدار تحویل می‌شود‌. در تسویه نقدی، قرارداد بر اساس ما به التفاوت قیمت مشخص شده در قرارداد و قیمت فعلی دارایی پایه، بین خریدار و فروشنده تسویه می‌شود. در این حالت نیز، همان سود و ضرری که در تسویه فیزیکی برای خریدار و فروشنده وجود داشته، برای آنها رقم می‌خورد. یعنی خریدار با دریافت سود یا پرداخت زیان به همراه قیمت کنونی دارایی در بازار، دارایی را به قیمت توافق شده در قرارداد آتی می‌خرد و فروشنده نیز با دریافت سود یا پرداخت زیان به همراه قیمت دارایی پایه در بازار، دارایی را به قیمت توافق شده در قرارداد آتی می‌فروشد. با توجه به یکسان بودن آثار این دو نوع تسویه، آیا خریدار و فروشنده می‌توانند در قرارداد، توافق کرده و قید کنند که نهایتا قرارداد را به صورت نقدی تسویه کنند؟ همانطور که می‌دانید، در حال حاضر قرارداد آتی با تسویه فیزیکی، به صورت تعهد به بیع در زمان آینده تعریف می‌شوند. آیا می‌توان قرارداد آتی با تسویه نقدی را به صورت عقد صلح (به عنوان عقد مستقل و غیر منتج به سایر عقود مانند بیع) تعریف کرد؟ لازم بذکر است که سوال مطرح شده با فرض واقعی بودن دارایی پایه و قابلیت تحویل فیزیکی آن است.

باسمه تعالی

فیوچرز یا آتی ها قابل تصحیح به شکل شرعی هستند. اما فیوچرز در بازار های جهانی با مشکل شرعی مواجهند. با این وصف، اگر این قرارداد در قالب مشروع آن منعقد شود، امکان شرط تسویه به شکل نقدی یا فیزیکی وجود دارد.

کد سایت fa9591
طبقه بندی موضوعی اقسام معاملات