کاغذهایی که اسماء متبرکه روی آن نوشته شده، زیر درخت‌های پدرم بدون اجازه وی دفن کردم. آیا باید از وی به خاطر آسیب‌های اندکی که به ریشه درختان وارد شده و البته موجب خشک شدن آنها نشده است، حلالیت بطلبم؟ اگر پدر رشوه می‌گیرد یا پول ربا می‌دهد، فرزند چکار کند تا حلال بخورد؟
بسمه تعالی سلام علیکم ۱. کاغذها داشتم که رویش اسم مبارک خداوند متعال یا اسامی ائمه‌ی (ع) بود، آن کاغذها را در باغمان در زیر درخت‌ها دفن می کردم. در حین دفن کردن بعضاً یا هر بار ریشه درختان آسیب می دیده یا شکسته می‌شد. ولی درخت‌ها خشک نمی‌شد. صاحب درخت‌ها پدرم است. ا) آیا الان باید از پدرم حلالیت بطلبم برای این ؟ ب) اگر واجب است حلالیت بطلبم، آیا میشود حلالیت نگیرم ولی مقداری پول را بشکل مخفی توی جیب پدرم بگذارم ؟ اگر میشود پولش را بگذارم، نمیدانم قیمت ریشه‌ها را چطور حساب کنم که تا پولش را برسانم . راهش چیست ؟ ۲.فرض بفرمایید که یک‌ پدری رشوه میگرد یا به مردم پول ربا میدهد. آیا فرزند او چکار کند تا حلال بخورد ؟ اگر پدر مقدار پول به پسرش بدهد و پسر هم نمی‌داند این پول، مال مردم است یا مال مردم نیست یا پدر با پول‌هایش به خانواده اش ارزاق میخرد و غذا تهیه میشود ، آیا پسر میتواند بخورد یا اینکه باید خمسش را بپردازد («مال حلال مخلوط به حرام») ؟

باسمه تعالی

در مورد سوال اول

1. اگر آسیب به ریشه‌ها باعث کاهش رشد و ثمردهی درختان باشد و این کاهش در حدی باشد که از نظر عرف قابل اعتناست، جبران خسارت لازم است.
2. پرداخت مخفیانه خسارت جایز است و حتی در صورتی که اذعان به خطا موجب مفسده باشد واجب می‌شود.
3. محاسبه خسارت ممکن است از طریق سوال از اهل خبره یعنی باغبانان به نحو تقریبی امکان پذیر باشد و در صورتی که تردید باقی باشد باید به میزانی خسارت پرداخت کند که از کفایت آن مطمئن شود.

در مورد سوال دوم

1. اگر یقین دارید اموالی که تحت تصرف شما قرار می گیرد، از مال حرام است یا با‏‎ ‎‏مال حرام تهیه شده، تصرف جایز نیست؛ مگر آن که با اجازۀ حاکم شرع، مال حرام یا مقدار‏‎ ‎‏خمس مال را جدا کنید.
2. اگر یقین ندارید، تصرف جایز است.