استفتائات (طبقه بندی موضوعی:حق الناس)
- آیا می توانم جزوۀ امسال معلم های آن کلاس را از یکی از دانش آموزان آن کلاس بگیرم و فقط برای خودم کپی کنم و بخونم یا لازم است از معلم های آن کلاس اجازه بگیرم؟ تا به حال چیزی از راضی نبودن نگفته اند ولی شک دارم که راضی هستند یا خیر.
- آیا می توانیم برای جبران حقوق مزایایی که یک سازمان در پرداختش اجحاف می کند، با ثبت اضافه کاری صوری و ... اقدام کنیم؟
- بنده در زمان نوجوانی و جوانی در مغازۀ پدرم چند سالی کار کرده بودم و چون پولی که پدرم به عنوان خرجی به من می داد کفاف خرجم که البته بسیار پایین بود را نمی داد. از پول هایی که از طریق فروش اجناس به دست می آوردم، هر از گاهی مبالغی برای خود برمی داشتم و به نیت و انگیزه دریافت سود آن را در صندوقی پس انداز کردم. در این مدت مبلغ پس انداز من نزدیک به 2 میلیون تومان رسید و سودی که در مدت 2 سال سپرده گذاری از آن صندوق دریافت کردم نزدیک 1 میلیون تومان شد. اکنون آن 2 میلیون تومان را بعد از چند سال به صورت غیر مستقیم و بدون این که پدرم متوجه شوند به ایشان برگرداندم و از آنجایی که دریافت سود از بانک را خالی از اشکال نمی بینم، می خواستم از خدمت شما بپرسم که تکلیف آن 1 میلیون تومان سودی که از صندوق گرفتم چیست؟
- آیا گناه زنا با زن محصنه حق الله است یا حق الناس؟ و اگر حق الناس است چگونه می توان از شوهر آن زن حلالیت گرفت؟
- یافتن شغل با استفاده از آشنا و یا به قول امروزی ها پارتی چه حکمی دارد؟
- آیا ورود به سایت های غیر اخلاقی مجاز است؟
- فروش آزاد آرد دولتی توسط نانوایی ها چه حکمی دارد؟ در آن صورت آیا خرید و خوردن نان حاصل از آرد مذکور توسط مشتری جایز خواهد بود؟
- حکم پیداکردن و یا خرید و فروش اشیاء عتیقه و یا گنج در افغانستان چیست؟
- اگر مقدار کمی پول باید به کسی می دادم ولی مقدار آن را که مثلاً هزار تومان یا پانصد تومان است، یادم نمی آید، تکلیف چیست؟ اگر آن فرد را دیگر پیدا نکردم که به او بدهم آیا می توانم صدقه بدم؟
- کسی که بر ذمه او حقوق مالی است، آیا می تواند صدقه مستحبی بدهد؟
- اگر کسی برای ورود به سیستم گلد کوئست، پولی را با رضایت به کسی بدهد و بعدا متوجه شود که سرش کلاه رفته و ناراضی شود، آیا دینی به عنوان حق الناس بر گردن شخصی که پول را گرفته، هست؟
- آیا جایز است هر یک از مغازه داران یک مجتمع، دو مرتبه سرقفلی مغازه خویش را واگذار کند؟
- اولادی که توسط والدین مضروب می شوند و سیلی می خورند و همچنین دانش آموزان که از معلمان خود کتک می خورند، اگر ضرب به حد دیه برسد، آیا اولیاء و معلمان مدیون این بچه ها هستند و چگونه باید آن ها را راضی کنند؟
- چند سال پیش شخصی با تفنگ بادی به سگی شلیک کرد که گویا چشم سگ آسیب دید. اما آن سگ در شهرکی صنعتی بود که بعضی از سگ های آنجا ولگرد بودند و بعضی نگهبان. اگر بین این دو مورد شک داشته باشیم، آیا تحقیق لازم است که بدانیم آن سگ ولگرد یا دارای صاحب بوده است؟ به صورت کلی آیا این فرد در این باره وظیفه ای دارد؟
- حکم استفاده از منازل شخص مردم توسط آواره های جنگی بدون اجازۀ صاحبان این منازل چیست؟
- اگر در یک پاساژ ، بعضی از مغازه داران بخواهند برای مغازه خود کولر گازی نصب کنند ولی مشکلاتی برای سایر مغازه ها ایجاد می کند، آیا این کار جایز است؟
- اگر شخصی بخواهد در قسمتی از قسمت های مشترک یک ساختمان آپارتمانی تصرفی نماید (مثل عبور از حیاط یا نماز در نماز خانه و ...) و خود نیز جزء مالکین نباشد، در این صورت با اجازه گرفتن از یکی از مالکین یا مدیر یا نگهبان، این تصرف جایز است؟
- اگر سازندۀ آپارتمانی، بخشی از مشاعات را برای پارکینگ تعیین کند و آن بخش را برای واحد های آپارتمانی تقسیم کند ولی عرصه ای بر آن بنا نکند و فقط صرف خط کشی باشد، در این صورت آیا هر یک از خریداران مالک آن قسمت خواهند شد یا فقط حق انتفاع دارند؟
- چندین بار به جمع آوری شکوفه های بهار نارنج از درختان سطح خیابان و پیاده رو ها اقدام نمودم؛ در صورتی که خانه های اطراف، مالک آن باشند، حکم چیست؟
- اگر دزدی به خانه بزند و صاحب خانه، به خانۀ خود برق وصل کرده باشد و موجب برق گرفتگی دزد بشود آیا صاحب خانه ضامن است یا خیر؟ چرا؟
- اگر چندین سال از روی قسمتی از زمین شخصی که راه اختصاصی خودش بوده، هر روز عبور کنیم، آیا آن شخص شرعا می تواند از عبور ما جلوگیری کند؟
- من در یک شرکت خصوصی، سرپرست انبارم. شرکت ما برای ارسال بار به مشتری ها توسط شرکت های باربری و با هماهنگی من کالا را ارسال می کند. از گذشته مرسوم بوده که انباردار بابت این کار مبلغی را از پایانه (شرکت حمل کنندۀ بار) بابت دادن محموله به آن شرکت دریافت می کرده است. این پول که انباردار دریافت می کند، چه حکمی دارد؟
- پس از بررسی حساب های قدیمی بلوک متوجه به هم ریختگی شدید آن شدم و با مشکلات ذیل مواجه گشته ام که در پی آن ابهاماتی به لحاظ حکم شرعی برایم به وجود آمده است. 1. متأسفانه برخی از ساکنین در مواردی یا برخی در طول سالیان متوالی حق شارژ خود را نپرداخته اند و ...
- من زمانی با قمار بازی مقداری پول کسب کردم، الان توبه کرده ام، اما در حال حاضر از دستم بر نمی آید این پول ها را برگردانم. وظیفه ام چیست؟
- من طراح انیمیشن هستم. برای یک و نیم سال روی پروژۀ انیمیشنی برای یک تهیه کننده کار می کردم. الان که پروژه تمام شده است، من از تهیه کننده درخواست یک نمونه از کاری را که انجام داده ام، می کنم و او حاضر نیست نمونه کاری را که خودم در آن شرکت داشته ام به من بدهد.
- حکم پخش صدایی غیر از اذان از بلندگو های مساجد مثل صدای نماز، دعا، مناجات و ... که مزاحمت برای همسایگان را دارد، چیست؟
- اگر کسی در خیابان بی دلیل با ما زد و خورد کرد و در حال آسیب رساندن به ما بود و ما هم توانایی دفاع از خود را داشته باشیم با او چه کنیم؟
- آیا استفاده از بسیجی فعال برای استخدام در مشاغل دولتی یا کنکور کارشناسی ارشد از لحاظ شرعی و اخلاقی اشکالی ندارد؟
- اگر طلبه ای درسش را خوب می خواند اما سال های اول در اثر کم کاری در تجزیه و ترکیب مشکل دارد، آیا آن وجوهاتی که قبلاً گرفته مشکل دارد؟
- در ایام نوجوانی از اموال دیگران بدون اجازه استفاده کردم آیا لازم است به آنها بگویم؟
- شخص غیر مسلمانی، کامپیوتری را برای تعمیر به نزد پدرم آورد٬ آن را تعمیر کرد ولی صاحب کامپیوتر دیگر برنگشت. بیش از شش ماه است که ما به او زنگ می زنیم ولی تلفنش خراب است و دیگر اطلاعی از او نداریم. پدرم آن کامپیوتر را در حال حاضر به من داده است. حکم استفاده کردن از این کامپیوتر چیست؟
- آیا خواندن زیارت عاشورا در وقت اداری که گاهی باعث انتظار و ناراحتی مراجعه کنندگان می شود جایز است؟
- اگر سهوا جنسی را گران بفروشیم و بعد متوجه شویم که قیمت آن کمتر بوده و دیگر آن مشتری را نبینیم برای جبران بقیۀ پول او چه باید بکنیم؟
- بر اثر سهل انگاری کسی در مراحل کارهای یک تعاونی مسکن، به بقیۀ اعضا ضرری رسیده است. وظیفۀ این فرد چیست؟ حقوق دیگران به چه صورتی است؟
- آیا حذف پزشکی دروس دانشگاهی با گواهی پزشکی جعلی، موجب حق الناس است؟
- مدتی قبل با ماشینی تصادف کردم. الآن به مالک آن خودرو دسترسی ندارم. باید چه کنم؟
- حدود یک ماه قبل که خانۀ نوسازی را اجاره کردیم. صاحبخانه آن را تمیز نکرد و به ما گفت شما کارگر بگیرید و من پول کارگر را حساب می کنم. ما کارگر نگرفتیم بلکه همسرم خودش خانه را تمیز کرد. آیا ما می توانیم پول تمیز کردن خانه را از صاحبخانه بگیریم؟
- در بعضی از ادارات، اقلامی مانند قلم و خودکار به صورت ماهیانه به افراد داده می شود. آیا از این اقلام می توان استفاده شخصی نمود؟
- آیا شرعاً درست است کسی که بدهکار است به سفر زیارتی برود یا نه؟
- برخی سی دی ها حاوی مطالب مستهجن می باشند. آیا می توان بدون اذن مالک، آن سی دی را از بین برد؟ اصولا وظیفۀ شخص، در این گونه موارد چیست؟
- من در سال های گذشته از روی نوارهای کاست و سی دی های مربوط به شرکت های خاص کپی می کردم و اطلاع نداشتم که این کار شرعا اشکال دارد. اکنون وظیفۀ من چیست؟
- به بانک رفتم و فیش پر کردم. بعد از پر کردن فیش فهمیدم که شماره حساب اشتباه است و این فیش دیگر به درد نمی خورد. با توجه به این که این برگۀ فیش از بیت المال است، تکلیف بنده چیست؟
- من حدود 25 سال پیش تابستان ها به کارگری می رفتم. روزی لباس کاری را در ساختمان پوشیدم (به احتمال زیاد متعلق به یکی ار صاحب کار ها بود) و در حین کار دیدم مبلغی پول در جیب آن وجود دارد (حدود 65 تومان) آن را برداشتم و خرج کردم. الان نمی دانم چه کنم و پیدا کردن آن فرد برایم بسیار مشکل است. وظیفۀ من چیست؟
- در دوران دانشگاه جزوه ای از یکی از دوستانم گرفتم ولی متاسفانه نتوانستم به او پس بدهم و فارغ التحصیل شدم و به شهر دیگری آمده ام. حالا باید چه کنم؟ ضمنا از او هیچ آدرسی ندارم.
- در بعضی از آموزشگاه ها اساتید از دانشجو می خواهند یک نمونه از تحقیقش را به استاد بدهد. این کار ابتدائا متعارف نبود ولی الان متعارف شده و هزینۀ آن را هم دانشجو می دهد ولی راضی بودن یا نبودن دانشجو معلوم نیست و قانون آموزشگاه هم نسبت به آن ساکت است. آیا استادی که این نمونه تحقیق را می گیرد مدیون دانشجو می شود و بدهکار است؟
- اگر کسی در کودکی پول کسی را برداشته باشد، در بزرگسالی باید چه کند؟
- آیا اگر خانمی را به صورت پنهانی و بی حجاب در خانه اش دیده باشیم تضییع حق الناس حساب می شود؟ چگونه باید آن را جبران کرد؟
- بنده سال ها قبل با ماشین تصادف کرده و فرار کردم، البته خسارت زیادی وارد نشده بود اما به هر حال به مال مردم خسارت زده ام، حالا نه میزان خسارت وارد شده را می دانم و نه شخص خسارت دیده را می شناسم و نمی دانم دینم را چگونه باید ادا کنم. اکنون وظیفۀ من چیست؟
- من مدت 7 سال پیش کل حقوق دریافتی ام را برای خرید خودرو به برادرم دادم. ایشان این پول را بدون رضایت من خرج کرد و من هم بیکار شدم. برادرم حالا پس از این مدت می خواهد همان پول را بدهد. آیا نباید پول بیشتری به علت تورم به من بپردازد؟
- کار کردن بر خلاف قوانین و مقررات و درآمد حاصل از آن چه حکمی دارد؟